ସେହି ମୋ ପ୍ରିୟ ଜନମ ଭୂଇଁ
ଯେଉଁ ଦେଶରେ ଜନମ ମୋର
ଯାହାର କୋଳେ ବଢୁଛି ମୁହିଁ,
ଜନନୀ ପରି ପାଳୁଛି ଯିଏ
ସେହିତ ମୋର ଜନମ ଭୂଇଁ।
ଗହନ ବନ ଶ୍ୟାମଳ ତରୁ
ଗହଳ ଲତା ଦେହେ ତା’ ଶୋହେ,
ଡାଳରୁ ଡାଳେ ବିହଙ୍ଗ ଉଡ଼ି
ମଧୁର ଗାନେ ପରାଣ ମୋହେ ।
ତାରକା ମେଳେ ଆକାଶେ ତା’ର
ଜୋଛନା ଢାଳେ ବିମଳ ଶଶୀ,
ଗୋଟିକି ଗୋଟି କୁସୁମ ଫୁଟି
କୋଳେ ତା’ ଲୋଟି ଉଠଇ ହସି ।
ନାଚି ନାଚି ତା’ ଚରଣ ଧୁଏ,
ସାଗରେ ନୀଳ ଲହରୀ ମାଳ
ଖେଳି ଖେଳିକା ଝରଣା କେତେ
ସରାଗେ ତା’ର ଦେହଟି ଛୁଏଁ |
ସେହି ଦେଶର ପଲ୍ଲୀ ପୁରେ
ଆପଣା ପର ବିଚାର ନାହିଁ,
ସବୁରି ସାଥେ ଖେଳେ ମୁଁ ହସି
ସଭିଏଁ ମୋର ଭଉଣୀ ଭାଇ।
ତାହାରି ସୁଖ କାମନା ଆମ
ତାହାରି ସେବା ଆମରି କାମ,
ତାହାରି ପାଇଁ ଜୀବନ ଢାଳି
ରଖିବା ଆମେ ତାହାରି ନାମ।
ସେହିତ ଗଢ଼େ ଜୀବନ ମୋର
ସେନେହେ ତା’ର ବଢ଼ୁଛି ମୁହିଁ,
ତାହାଠୁ ବଡ଼ ନାହିଁ କେ ଆଉ
ସେହି ମୋ’ ପ୍ରିୟ ଜନମ ଭୂଇଁ ।
ଆସ ଜାଣିବା କେତୋଟି ନୂଆ ଶବ୍ଦ
Odia Word (Transliteration) | Meaning in Odia | Meaning in Hindi | Meaning in English |
ଜନମ ଭୂଇଁ (janma bhuin) | ଜନ୍ମଭୂମି, ମୋର ଜନ୍ମସ୍ଥଳ, ମାତୃଭୂମି | जन्मभूमि, मेरा जन्मस्थल, मातृभूमि | Birthplace, motherland, native land |
ପ୍ରିୟ (priya) | ପ୍ରିୟ, ସ୍ନେହାସ୍ପଦ, ଅତି ପ୍ରିୟ | प्रिय, स्नेहास्पद, बहुत प्यारा | Dear, beloved, cherished |
ଦେଶ (desha) | ଦେଶ, ଜନ୍ମଭୂମି, ମାତୃଭୂମି | देश, जन्मभूमि, मातृभूमि | Country, land, homeland |
ଜନମ (janma) | ଜନ୍ମ, ଜୀବନର ଆରମ୍ଭ | जन्म, जीवन का आरंभ | Birth, beginning of life |
ମୋର (mora) | ମୋର, ମୋର ସମ୍ପତ୍ତି, ସ୍ୱାଧୀନ | मेरा, मेरी संपत्ति, स्वाधीन | My, mine, belonging to me |
କୋଳେ (kole) | କୋଳ, ମାତାର ଆଲିଙ୍ଗନ, ସ୍ନେହ | कोल, माता का आलिंगन, स्नेह | Lap, embrace, affection |
ବଢୁଛି (badhuchi) | ବଢୁଛି, ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି, ଉନ୍ନତି | बढ़ रहा है, वृद्धि हो रही है, उन्नति | Growing, increasing, progressing |
ମୁହିଁ (muhin) | ମୁଁ, ମୋର ଆତ୍ମା, ଜୀବନ | मैं, मेरा आत्मा, जीवन | I, my soul, life |
ଜନନୀ (jannani) | ମା, ମାତା, ଜନ୍ମଦାତ୍ରୀ | माता, माँ, जन्मदात्री | Mother, nurturer |
ପାଳୁଛି (paluchi) | ପାଳନ କରୁଛି, ସୁରକ୍ଷା ଦେଉଛି | पालन कर रही है, सुरक्षा दे रही है | Nurturing, protecting |
ଯିଏ (yie) | ଯିଏ, ସେ, ତାହା | जो, वह, यह | Who, that, which |
ଗହନ (gahana) | ଗାଢ଼, କଠିନ, ସଂକ୍ରାନ୍ତ | घना, कठिन, फैला हुआ | Dense, thick, spread |
ବନ (bana) | ଜଙ୍ଗଲ, କାଠପତ୍ର | जंगल, वृक्षों का समूह | Forest, wooded area |
ଶ୍ୟାମଳ (shyamala) | ସବୁଜ, ହରିତ, ସୁନ୍ଦର | हरा-भरा, श्यामल, सुंदर | Green, lush, beautiful |
ତରୁ (taru) | ବୃକ୍ଷ, କାଷ୍ଠମୟ ବସ୍ତୁ | वृक्ष, काष्ठमय वस्तु | Tree, wooden entity |
ଲତା (lata) | ବେଳ, ବୃକ୍ଷର ଶାଖା | लता, वृक्ष की शाखा | Creeper, vine |
ଦେହେ (dehe) | ଦେହରେ, ଶରୀରରେ, ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟରେ | शरीर में, सुंदरता में | In the body, in beauty |
ତା’ (ta’) | ତା’ର, ସେ, ତାହାର | उसका, वह, उसका | His/her/its, that |
ଶୋହେ (sohe) | ଶୋଭା, ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ, ଆକର୍ଷଣ | शोभा, सुंदरता, आकर्षण | Splendor, beauty, attraction |
ଡାଳ (dala) | ଶାଖା, ବୃକ୍ଷର ଅଙ୍ଗ | शाखा, वृक्ष का अंग | Branch, limb of a tree |
ବିହଙ୍ଗ (bihanga) | ପକ୍ଷୀ, ଚଢ଼ୁଆ, ଆକାଶର ସାଙ୍ଗ | पक्षी, चिड़िया, आकाश का साथी | Bird, winged creature |
ଉଡ଼ି (uḍi) | ଉଡ଼ୁଛି, ଉଡ଼ଣ୍ଟ କରୁଛି | उड़ रहा है, उड़ान भर रहा है | Flying, soaring |
ମଧୁର (madhura) | ମିଠା, ସୁନ୍ଦର, ସରଳ | मधुर, सुंदर, सरल | Sweet, melodious, simple |
ଗାନେ (gane) | ଗାନ, ସଙ୍ଗୀତ, ସ୍ଵର | गान, संगीत, स्वर | Song, music, tune |
ପରାଣ (parana) | ପ୍ରାଣ, ଜୀବନ, ଆତ୍ମା | प्राण, जीवन, आत्मा | Soul, life, spirit |
ମୋହେ (mohe) | ମୋହିତ, ଆକର୍ଷିତ, ସୁନ୍ଦର | मोहित, आकर्षित, सुंदर | Enchanted, attracted, beautiful |
ତାରକା (taraka) | ତାରା, ଆକାଶର ଆଲୋକ | तारा, आकाश का प्रकाश | Star, celestial light |
ମେଳେ (mele) | ମେଳ, ସଂଗ୍ରହ, ସମୂହ | मेल, संग्रह, समूह | Gathering, collection, group |
ଆକାଶେ (akashe) | ଆକାଶରେ, ନଭରେ, ତାରାଗଣର ସ୍ଥାନ | आकाश में, नभ में, तारों का स्थान | In the sky, celestial expanse |
ଜୋଛନା (jochhana) | ଚନ୍ଦ୍ରକାନ୍ତି, ରାତ୍ରର ଆଲୋକ | चाँदनी, रात्रि का प्रकाश | Moonlight, night light |
ଢାଳେ (dhale) | ଛଡ଼ୁଛି, ବିସ୍ତାର କରୁଛି | बिछा रही है, विस्तार कर रही है | Spreads, extends |
ବିମଳ (bimala) | ଶୁଦ୍ଧ, ନିର୍ମଳ, ସୁନ୍ଦର | निर्मल, शुद्ध, सुंदर | Pure, clear, beautiful |
ଶଶୀ (sasi) | ଚନ୍ଦ୍ର, ଚନ୍ଦ୍ରମା, ରାତ୍ରର ରାଜା | चंद्र, चंद्रमा, रात्रि का राजा | Moon, lunar king |
ଗୋଟିକି (gotiki) | ଗୋଟି, ଏକ ଏକ, ସାଙ୍ଗସଙ୍ଗ | गोटी, एक-एक, साथ-साथ | One by one, together |
କୁସୁମ (kusuma) | ଫୁଲ, କୋମଳ ପୁଷ୍ପ, ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ | कुसुम, कोमल पुष्प, सुंदरता | Flower, delicate bloom, beauty |
ଫୁଟି (futi) | ଫୁଟୁଛି, ଖିଲୁଛି, ବିକାଶିତ | फूल रहा है, खिल रहा है, विकसित हो रहा है | Blooming, opening, developing |
ଲୋଟି (loti) | ଲୋଟୁଛି, ଘୁରୁଛି, ଆନନ୍ଦରେ | लोट रहा है, घूम रहा है, आनंद में | Rolling, playing joyfully |
ଉଠଇ (uthai) | ଉଠୁଛି, ଉନ୍ନତ ହେଉଛି, ହସୁଛି | उठ रहा है, उन्नत हो रहा है, हंस रहा है | Rising, growing, laughing |
ହସି (hasi) | ହସୁଛି, ଆନନ୍ଦରେ, ଖୁସିରେ | हंस रहा है, आनंद में, खुशी में | Laughing, joyfully, happily |
ନାଚି (naci) | ନୃତ୍ୟ କରୁଛି, ଆନନ୍ଦରେ | नृत्य कर रहा है, आनंद में | Dancing, moving joyfully |
ଚରଣ (carana) | ପଦ, ଚରଣର ଧୂଳି, ପବିତ୍ର | पैर, चरण की धूल, पवित्र | Feet, sacred dust |
ଧୁଏ (dhue) | ଧୂଳି, ପବିତ୍ରତା, ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ | धूल, पवित्रता, सुंदरता | Dust, sanctity, beauty |
ସାଗର (sagara) | ସମୁଦ୍ର, ମହାସାଗର, ଅନନ୍ତ ଜଳ | समुद्र, महासागर, अनंत जल | Sea, ocean, vast water |
ନୀଳ (nila) | ନୀଳ, ଶାନ୍ତ, ସୁନ୍ଦର | नीला, शांत, सुंदर | Blue, calm, beautiful |
ଲହରୀ (lahari) | ତରଙ୍ଗ, ସମୁଦ୍ରର କ୍ରିୟା | लहर, समुद्र की क्रिया | Wave, ocean movement |
ମାଳ (mala) | ମାଳା, ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟର ସଙ୍ଗ୍ରହ | माला, सुंदरता का संग्रह | Garland, collection of beauty |
ଖେଳି (kheli) | ଖେଳୁଛି, ଆନନ୍ଦରେ, ଲୀଳା | खेल रहा है, आनंद में, लीलाएं | Playing, joyfully, playfully |
ଖେଳିକା (khelika) | ଖେଳର କାର୍ଯ୍ୟ, ଆନନ୍ଦମୟ | खेल का कार्य, आनंदमय | Playful act, joyful activity |
ଝରଣା (jharana) | ଜଳପ୍ରପାତ, ଛୋଟ ଜଳଧାରା | झरना, छोटी जलधारा | Waterfall, small stream |
କେତେ (kete) | ଅନେକ, ବହୁତ, ସଂଖ୍ୟାତ୍ମକ | अनेक, बहुत, संख्यात्मक | Many, numerous, several |
ସରାଗେ (sarage) | ସରୁଛି, ଛୁଇଁଛି, ସଂପର୍କ | सर रहा है, छू रहा है, संपर्क | Touches, contacts, relates |
ଦେହଟି (deha ti) | ଦେହ, ଶରୀର, ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟର ସ୍ଥାନ | देह, शरीर, सुंदरता का स्थान | Body, physical form, beauty |
ଛୁଏଁ (chue) | ଛୁଇଁଛି, ସଂପର୍କ କରୁଛି | छू रहा है, संपर्क कर रहा है | Touches, connects |
ପଲ୍ଲୀ (palli) | ଗାଁ, ପୁରୁଣା ସ୍ଥାନ, ସଂସ୍କୃତି | गाँव, पुराना स्थान, संस्कृति | Village, old place, culture |
ପୁରେ (pure) | ପୁର, ନଗର, ସଂସ୍କୃତିର କେନ୍ଦ୍ର | पुर, नगर, संस्कृति का केंद्र | Town, city, cultural center |
ଆପଣା (apana) | ଆପଣା, ସ୍ଵାଧୀନ, ନିଜର | अपना, स्वाधीन, निजी | Own, independent, personal |
ପର (para) | ପରା, ଅନ୍ୟ, ବାହ୍ୟ | पराया, अन्य, बाह्य | Other, external, stranger |
ବିଚାର (bicara) | ଚିନ୍ତନ, ବିଚାରଣ, ସ୍ଥିତି | चिंतन, विचारण, स्थिति | Thought, consideration, state |
ନାହିଁ (nahi) | ନାହିଁ, ଅସ୍ତିତ୍ଵ ନାହିଁ, ଶୂନ୍ୟ | नहीं, अस्तित्व नहीं, शून्य | Not, absent, nothing |
ସବୁରି (saburi) | ସବୁ, ସମସ୍ତ, ଏକତ୍ର | सब, समस्त, एकत्र | All, everyone, together |
ସାଥେ (sathe) | ସହିତ, ଏକତ୍ର, ସଙ୍ଗେ | साथ, एकत्र, संग | With, together, along |
ଭଉଣୀ (bhauṇi) | ଭଗିନୀ, ସହୋଦରୀ, ସ୍ନେହର ସମ୍ପର୍କ | बहन, सहोदरी, स्नेह का संबंध | Sister, sibling, affectionate |
ଭାଇ (bhai) | ଭ୍ରାତା, ସହୋଦର, ସ୍ନେହର ବନ୍ଧନ | भाई, सहोदर, स्नेह का बंधन | Brother, sibling, bond |
ସୁଖ (sukha) | ଆନନ୍ଦ, ଶାନ୍ତି, ସମ୍ପନ୍ନତା | आनंद, शांति, सम्पन्नता | Happiness, peace, prosperity |
କାମନା (kamana) | ଆଶା, ଇଚ୍ଛା, ପ୍ରାର୍ଥନା | आशा, इच्छा, प्रार्थना | Desire, wish, prayer |
ଆମ (ama) | ଆମେ, ସମସ୍ତ, ଜନତା | हम, समस्त, जनता | We, all, people |
ସେବା (seva) | ସେବା କରିବା, ସାହାଯ୍ୟ, ଉପକାର | सेवा, सहायता, उपकार | Service, help, benevolence |
କାମ (kam) | କର୍ମ, ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ, କାର୍ଯ୍ୟ | कर्तव्य, उद्देश्य, कार्य | Work, duty, task |
ଜୀବନ (jibana) | ଜୀବନ, ପ୍ରାଣ, ଆତ୍ମା | जीवन, प्राण, आत्मा | Life, soul, spirit |
ଢାଳି (dhali) | ଦେଉଛି, ବଳିଦାନ, ସମର୍ପଣ | दे रहा है, बलिदान, समर्पण | Offering, sacrifice, dedication |
ରଖିବା (rakhiba) | ରଖୁଛି, ସୁରକ୍ଷା, ସଂରକ୍ଷଣ | रख रहा है, सुरक्षा, संरक्षण | Keeping, protecting, preserving |
ନାମ (nama) | ନାମ, ସମ୍ମାନ, ପରିଚୟ | नाम, सम्मान, परिचय | Name, honor, identity |
ଗଢ଼େ (gaḍhe) | ଗଢ଼ୁଛି, ନିର୍ମାଣ, ସୁନ୍ଦର | गढ़ रहा है, निर्माण, सुंदर | Building, constructing, beautiful |
ସେହିତ (sehita) | ସେହି, ତା’ର, ଏକାକୀ | वह, उसका, एकाकी | That, its, alone |
ବଡ଼ (baḍa) | ବଡ଼, ମହାନ, ଉତ୍କୃଷ୍ଟ | बड़ा, महान, उत्कृष्ट | Big, great, excellent |
ନାହିଁ (nahi) | ନାହିଁ, ଅସ୍ତିତ୍ଵ ନାହିଁ, ଶୂନ୍ୟ | नहीं, अस्तित्व नहीं, शून्य | Not, absent, nothing |
କେ (ke) | କେହି, କୌଣସି, ସମସ୍ତ | कोई, कOUNसी, समस्त | Someone, any, all |
ଆଉ (au) | ଆଉଥିବା, ଅନ୍ୟ, ଅଧିକ | और, अन्य, अधिक | More, other, additional |
ସାରାଂଶ
ଏହି କବିତାଟି କବିଙ୍କର ନିଜ ଜନ୍ମଭୂମି ପ୍ରତି ଗଭୀର ପ୍ରେମ ଓ ସମର୍ପଣକୁ ପ୍ରକାଶ କରୁଛି। କବି କୁହନ୍ତି ଯେ ସେହି ଦେଶ, ଯେଉଁଠାରେ ସେ ଜନ୍ମ ନେଇଛନ୍ତି, ଯେଉଁ ଦେଶ ତାଙ୍କୁ ମା’ ପରି ପାଳନ କରୁଛି, ସେହି ଦେଶ ତାଙ୍କର ପ୍ରିୟ ଜନ୍ମଭୂମି। ଦେଶର ପ୍ରାକୃତିକ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ, ଯେମିତି ଗହନ ଜଙ୍ଗଲ, ଶ୍ୟାମଳ ବୃକ୍ଷ, ଲତାଗୁଚ୍ଛ, ପକ୍ଷୀଙ୍କ ମଧୁର ଗାନ, ଚନ୍ଦ୍ରମାର ଜ୍ୟୋତ୍ସ୍ନା, ଫୁଲର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ, ସାଗରର ଲହରୀ, ଓ ଝରଣାର ଖେଳା ସବୁ ତାଙ୍କ ମନକୁ ମୋହିତ କରେ। ଏହି ଦେଶରେ ଗାଁ ଓ ସହରରେ ସମସ୍ତେ ପରସ୍ପର ସହିତ ଭାଇଚାରାରେ ରହନ୍ତି, କେହି ଆପଣା ବା ପର ନୁହେଁ। କବି ଏହା ମଧ୍ୟ କୁହନ୍ତି ଯେ ଏହି ଦେଶର ସୁଖ ଓ ସେବା ତାଙ୍କର ଜୀବନର ଲକ୍ଷ୍ୟ। ସେ ଏହି ଦେଶ ପାଇଁ ଜୀବନ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବାକୁ ଓ ତା’ର ନାମକୁ ଉଚ୍ଚରେ ରଖିବାକୁ ପ୍ରତିଜ୍ଞା କରନ୍ତି। ଶେଷରେ, କବି କୁହନ୍ତି ଯେ ଏହି ଦେଶ ତାଙ୍କ ଜୀବନର ଆଧାର, ଏହା ତାଙ୍କୁ ବଢ଼ାଇଛି, ଏବଂ ଏହାଠାରୁ ବଡ଼ ଆଉ କିଛି ନାହିଁ।
सारांश
यह कविता कवि के अपने जन्मभूमि के प्रति गहरे प्रेम और समर्पण को व्यक्त करती है। कवि कहते हैं कि वह देश, जहाँ उनका जन्म हुआ, जो उन्हें माँ की तरह पालता है, वही उनकी प्रिय जन्मभूमि है। देश की प्राकृतिक सुंदरता, जैसे घने जंगल, हरे-भरे वृक्ष, लताओं का समूह, पक्षियों का मधुर गान, चंद्रमा की शीतल चाँदनी, फूलों की सुंदरता, समुद्र की नीली लहरें, और झरनों का खेल, उनके मन को मोह लेता है। इस देश के गाँवों और शहरों में कोई भेदभाव नहीं है, सभी एक-दूसरे के साथ भाई-बहन की तरह हँसते-खेलते हैं। कवि कहते हैं कि इस देश की सेवा और इसके सुख की कामना ही उनका जीवन का उद्देश्य है। वे इस देश के लिए अपना जीवन समर्पित करने और इसके नाम को ऊँचा रखने का संकल्प लेते हैं। अंत में, कवि कहते हैं कि यह देश ही उनके जीवन का आधार है, यही उन्हें पालता है, और इससे बड़ा कुछ भी नहीं है।
Summary
This poem expresses the poet’s deep love and dedication to their motherland. The poet describes the land of their birth, which nurtures them like a mother, as their beloved homeland. The natural beauty of the country—its dense forests, lush green trees, clusters of vines, the sweet songs of birds, the moonlight, blooming flowers, the blue waves of the sea, and playful streams—captivates their heart. In the villages and towns of this land, there is no distinction between self and others; everyone lives like brothers and sisters, laughing and playing together. The poet declares that their life’s purpose is to serve this country and ensure its happiness. They pledge to dedicate their life to the nation and uphold its name with pride. In the end, the poet emphasizes that this land is the foundation of their existence, nurturing them, and there is nothing greater than it.
ଅଭ୍ୟାସ
୧. ଆସ ଆମେ ଜାଣିବା ଆମ ମାଟି ମା’ର କଥା।
(କ) ଆମ ଦେଶର ନାମ କ’ଣ?
ଉତ୍ତର: ଆମ ଦେଶର ନାମ ଭାରତ।
(ଖ) ଆମ ଜନ୍ମଭୂମିର ନାମ କ’ଣ?
ଉତ୍ତର: ଆମ ଜନ୍ମଭୂମି ହେଉଛି ଭାରତବର୍ଷ, ଯେଉଁଠାରେ ଆମେ ଜନ୍ମ ନେଇଛୁ।
(ଗ) ଜନ୍ମଭୂମିର ପାଦ କିଏ ଧୋଇଦିଏ?
ଉତ୍ତର: ନୀଳ ସାଗରର ଲହରୀ ମାଳ ନାଚି ନାଚି ଜନ୍ମଭୂମିର ପାଦ ଧୋଇଦିଏ।
(ଘ) କେଉଁମାନେ ଆମର ଭଉଣୀ ଭାଇ?
ଉତ୍ତର: ଜନ୍ମଭୂମିର ସମସ୍ତ ଲୋକ (ସଭିଏଁ) ଆମର ଭଉଣୀ ଭାଇ।
(ଙ) ଆମେ ଜନ୍ମଭୂମିର ନାମ କିପରି ରଖିବା?
ଉତ୍ତର: ଆମେ ଜନ୍ମଭୂମିର ସେବା କରି, ତାହା ପାଇଁ ଜୀବନ ଉତ୍ସର୍ଗ କରି, ତାହାର ନାମ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ରଖିବା।
୧. ଆସ ଆମେ ଜାଣିବା ଆମ ମାଟି ମା’ର କଥା।
(କ) ଆମ ଦେଶର ନାମ କ’ଣ?
ଉତ୍ତର: ଆମ ଦେଶର ନାମ ଭାରତ।
(ଖ) ଆମ ଜନ୍ମଭୂମିର ନାମ କ’ଣ?
ଉତ୍ତର: ଆମ ଜନ୍ମଭୂମି ହେଉଛି ଭାରତବର୍ଷ, ଯେଉଁଠାରେ ଆମେ ଜନ୍ମ ନେଇଛୁ।
(ଗ) ଜନ୍ମଭୂମିର ପାଦ କିଏ ଧୋଇଦିଏ?
ଉତ୍ତର: ନୀଳ ସାଗରର ଲହରୀ ମାଳ ନାଚି ନାଚି ଜନ୍ମଭୂମିର ପାଦ ଧୋଇଦିଏ।
(ଘ) କେଉଁମାନେ ଆମର ଭଉଣୀ ଭାଇ?
ଉତ୍ତର: ଜନ୍ମଭୂମିର ସମସ୍ତ ଲୋକ (ସଭିଏଁ) ଆମର ଭଉଣୀ ଭାଇ।
(ଙ) ଆମେ ଜନ୍ମଭୂମିର ନାମ କିପରି ରଖିବା?
ଉତ୍ତର: ଆମେ ଜନ୍ମଭୂମିର ସେବା କରି, ତାହା ପାଇଁ ଜୀବନ ଉତ୍ସର୍ଗ କରି, ତାହାର ନାମ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ରଖିବା।
୨. “ ସାଗରେ ନୀଳ ଲହରୀ ମାଳ
ନାଚି ନାଚି ତା’ ଚରଣ ଧୁଏ,
ଖେଳି ଖେଳିକା ଝରଣା କେତେ
ସରାଗେ ତା’ର ଦେହଟି ଛୁଏଁ ।”
ଏହି ପଦରେ ଥିବା – ସାଗର ଓ ନୀଳ ଲହରୀର ଚିତ୍ର ମାନଚିତ୍ରରେ ସଜାଇ ଦିଅ ।
ଉତ୍ତର: ଛାତ୍ର ନିଜେ କରିବେ
୩. “ଗହନ ବନ ଶ୍ୟାମଳ ତରୁ
ଗହଳ ଲତା ଦେହେ ତା’ ଶୋହେ,
ଡାଳରୁ ଡାଳେ ବିହଙ୍ଗ ଉଡ଼ି
ମଧୁର ଗାନେ ପରାଣ ମୋହେ ।”
ଏହି ପଦଟିରେ ଯାହା କୁହାଯାଇଛି, ତାକୁ ନେଇ ଚିତ୍ରଟିଏ ଆଙ୍କ।
ଚିତ୍ର ଧାରଣା: ଏଥିରେ ଏକ ଗଭୀର ଶ୍ୟାମଳ ଜଙ୍ଗଲ ଥିବ, ବହୁତ ଗଛ ଏବଂ ଲତା ଶୋଭା ବଢ଼ାଇଛି । ଗଛର ଡାଳରୁ ଡାଳକୁ ପକ୍ଷୀ
ଉଡ଼ୁଛି ଏବଂ ମଧୁର ଗୀତ ଗାଉଛି । ଏହି ଦୃଶ୍ୟ ଏକ ମନମୋହକ ପ୍ରାକୃତିକ ପରିବେଶ ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି ।
୪. ‘ ଜନନୀ ପରି ପାଳୁଛି ଯିଏ
ସେହି ତ ମୋର ଜନମ ଭୂଇଁ ।’
ଏହି ପଦଟିକୁ ପଢ଼ି ‘ଯିଏ’ ଏବଂ ‘ସେହି ତ’ କାହା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଇଛି ତିନୋଟି ବାକ୍ୟରେ ଲେଖ।
ଯିଏ ମୋତେ ଜନନୀ ପରି ପାଳନ କରେ, ସେ ମୋ ମାଟି ।
ସେହି ତ ମୋ ଜନମ ଭୂଇଁ ଯାହା ମୋତେ ଆଶ୍ରୟ ଦେଇଛି ।
ମୋ ଦେଶ ଯିଏ ଜନନୀ ପରି ସେବା କରେ, ସେହି ତ ମୋ ଜନମ ଭୂଇଁ ।
୫. ମଝି ଗୋଲ ଭିତରୁ ଶବ୍ଦଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରତିଶବ୍ଦ ଆଣି ସେମାନଙ୍କର ପାଖ ଘରେ ଲେଖ।
ଜନନୀ – ମାତା
ବିହଙ୍ଗ – ପକ୍ଷୀ
ମଧୁର – ମିଠା
ଜୋଛନା – ଚନ୍ଦ୍ରକିରଣ
ବିମଳ – ସଫା
ଶଶୀ – ଜହ୍ନ
(ଭଗିନୀ, ମାତା, ଶାଶୁ, ପଶୁ, ପକ୍ଷୀ, ପିତା, ମିଠା, ସଫା, କଷା, ଖରା, ଚନ୍ଦ୍ରକିରଣ, ଜହ୍ନ, ଗୋଳିଆ, ସୂର୍ଯ୍ୟ)
୬. “ସେହି ଦେଶର ପଲ୍ଲୀ ପୁରେ ଆପଣା ପର ବିଚାର ନାହିଁ ।”
କ) ‘ସେହି ଦେଶର’ – କେଉଁ ଦେଶକୁ ବୁଝାଉଛି?
ଉତ୍ତର: ଏଠି ‘ସେହି ଦେଶର’ ବାକ୍ୟରେ ଭାରତ ଦେଶକୁ ବୁଝାଯାଇଛି, ଯାହା ପ୍ରାକୃତିକ ସୌନ୍ଦର୍ୟ, ନୈତିକ ମୂଲ୍ୟ ଏବଂ ସାଧା ଜୀବନ ଧାରା ପାଇଁ ପରିଚିତ।
ଖ) ‘ପଲ୍ଲୀ ପୁରେ’ ର ଅର୍ଥ କ’ଣ?
ଉତ୍ତର: ‘ପଲ୍ଲୀ ପୁରେ’ ର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଗ୍ରାମ ଅଞ୍ଚଳରେ – ଯେଉଁଠି ଲୋକେ ସାଧାରଣ ଓ ପ୍ରାକୃତିକ ଜୀବନ ଯାପନ କରନ୍ତି।
ଗ) ‘ଆପଣା ପର ବିଚାର ନାହିଁ’ ର ଅର୍ଥ କ’ଣ?
ଉତ୍ତର: ଏଠି ଅର୍ଥ ହେଉଛି – ଲୋକମାନେ ନିଜ ଲାଭ, ନିଜ ସ୍ୱାର୍ଥ ବା ନିଜ ଉପକାର ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରୁନାହାନ୍ତି। ସେମାନେ ସାଧା ଓ ଓ ପ୍ରାକୃତିକ ଜୀବନ ଯାପନ କରନ୍ତି।
୭. କୋଠରି ଭିତରୁ ଶବ୍ଦ ଆଣି ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର । ଏବେ ତାକୁ ପଢ଼।
ଗୀତ, ଚକିତ ଜଗତ, ଭାରତ, ମହତ
ସାରା _ ଜଗତ _ ରେ ଆମ _ ଭାରତ_
ଶୁଣାଇ ସଭିଙ୍କୁ ଶାନ୍ତିର _ଗୀତ_
ପୃଥିବୀବାସୀଙ୍କୁ କରେ _ଚକିତ ଜଗତ_
ଆସରେ ରଖିବା ତାର _ମହତ_
୮. ଯେପରି
ମଧୁର ଗାନ
ସେହିପରି ତଳ ବନ୍ଧନୀ ମଧ୍ୟରୁ ଶବ୍ଦ ଆଣି ଚିତ୍ରର ଦୁଇ ପାଖ ଘରେ ଲେଖ।
ଗହନ, ଶ୍ୟାମଳ, ଗହଳ, ନୀଳ, ଲତା, ବନ, ତରୁ, ସାଗର
ଗହନ – ବନ
ଗହଳ – ଲତା
ଶ୍ୟାମଳ – ତରୁ
ନୀଳ – ସାଗର
୯. ଯେପରି ‘ଖେଳି ଖେଳି’ ହୁଏ – ‘ଖେଳି ଖେଳିକା’ ସେହିପରି କ’ଣ ହେବ ଲେଖ।
ଶବ୍ଦ | ରୂପ |
ହସି ହସି | ହସି ହସିକା |
ନାଚି ନାଚି | ନାଚି ନାଚିକା |
ବସି ବସି | ବସି ବସିକା |
ଗାଇ ଗାଇ | ଗାଇ ଗାଇକା |
୧୦. କାହାର କାହା ସହ ସମ୍ପର୍କ ଅଛି ଗାର ଟାଣି ଦେଖାଅ।
କାହା ସହ | ସମ୍ପର୍କ |
ଜନନୀ ↔ କୋଳ | |
ଶଶୀ ↔ ଜୋଛନା | |
ସାଗର ↔ ଲହରୀ | |
ବିହଙ୍ଗ ↔ ଗାନ |
୧୧. ପଦ୍ୟରେ ଯେଉଁ ଶବ୍ଦଗୁଡ଼ିକ ପଢ଼ିଲେ, ତାକୁ କଥାରେ ଲେଖିବା।
ଗୀତରେ ଶବ୍ଦ | କଥାରେ ରୂପ |
ଜନମ | ଜନ୍ମ |
ପରାଣ | ପ୍ରାଣ |
ଜୋଛନା | ଚନ୍ଦ୍ରଲୋକ / ଚନ୍ଦ୍ର କିରଣ |
ସେନେହ | ସ୍ନେହ |
୧୨. ତଳେ ଥିବା ଚିତ୍ରଟିକୁ ଦେଖି ତା’ ବିଷୟରେ ୫ଟି ଧାଡ଼ି ଲେଖ।
ବାଘ ଜଙ୍ଗଲର ରାଜା ବୋଲି ପରିଚିତ।
ଏହାର ଶରୀର ମଜବୁତ।
ବାଘ ଶିକାର କରି ଖାଏ।
ବାଘ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଚତୁର ଓ ତୀବ୍ର ଦୃଷ୍ଟିଶକ୍ତି ଥାଏ।
ବନ୍ୟଜନ୍ତୁ ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବାଘ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଏବଂ ଭୟଙ୍କର।
ବାଘ ଜଙ୍ଗଲର ପ୍ରାକୃତିକ ସନ୍ତୁଳନ ରକ୍ଷା କରେ।
ବାଘ ନିକଟରେ ଆସିବାକୁ ଲୋକମାନେ ଡରନ୍ତି।
ଆମେ ସମସ୍ତେ ମିଶି ବାଘଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବା ଦାୟିତ୍ୱ ନେବା ଉଚିତ।